Chytry plan.

Ukradłem uśmiech. Taki malutki i radosny jak ogon młodego kundelka dotkniętego zauważeniem. Schwytałem go delikatnie w obie dłonie i żywą klatkę zrobiłem, żeby donieść do domu. Biegłem zadyszany i szczęśliwy bardzo, bo uśmiech niosłem, a on grzał mi ręce i tłukł się w nich jak mucha pomiędzy szybami.

Spieszyłem się bardzo, żeby nie zwiądł i w myślach już go w ramki oprawiałem i ścianę wybierałem na której powieszę ten uśmiech, żeby mnie cieszył każdego poranka, żeby się budzić w jego objęciach i mieć w oczach, gdy tylko je otworzę. Żebyśmy zasypiali wspólnie i razem książkę czytali, jedli obiady, martwili się kolorem nieba, albo wąchali fiołki, gdyby raczyły wyrosnąć.

To nie był uśmiech starożytny. Nie taki, z którego werniks się kruszy od stuleci, a kurze wszelakie mogłyby nielichym drzewem rodowym się pochwalić. O nie. To uśmiech młodziutki, żywy i nieprzekłamany malarza dłonią, prowadzoną pośród narkotycznych uniesień. On taki… jak z zaniedbanego trawnika kwiat, który cieszy się życiem, choć martwi otoczeniem. Widzi, jak ubogim przyszło mu się narodzić, lecz pomimo wszystko kwitnie ciepłem i serdecznością.

Niosłem w dłoniach pulsujący uśmiech, taki od serca, który rytmicznie wciąż tłucze się pamiętając własne pochodzenie. Biegłem po chodnikach slalomem mijając nieznajomych, a nawet jawnie obcych, jakieś wózki, samochody bezczelnie zaparkowane w poprzek ścieżek, zebry spłowiałe, zajeżdżone na śmierć. Minąłem kobietę podobną do mojej matki, ale mnie nie poznała, więc chyba do siebie podobny nie byłem. Minąłem staruszkę o siwo-fioletowych włosach w kok spiętych tak mocno, że zmarszczki na twarzy ukierunkowały się niby igłą kompasu prowadzone, widziałem dziecko o pełnym brzuszku, przypominające zalążek buddy, które rechotało tak, że za dwadzieścia lat ludzie omijaliby je z obrzydzeniem, a teraz rozczulały się nawet kobiety stylizowane na ideologicznie mroczne subkultury.

Biegłem na słabnących nogach, bo Miasto jest zbyt duże, rozpasane, rozciągnięte i wczepione w bezkresy horyzontu. Zbyt wielu chciało tu mieszkać, więc rosło wraz z ludzką wolą, aż przerosło granice poznania, aż przewodnicy miejscy zaczęli mieć uzasadnienie, a tłumacze powoli zaczęli szeptać o stworzeniu gildii. Na cmentarzach leżały kości tak stare, że pochowane były w zapomnianych dawno obrzędach i językach, a tramwaje mitrężyły całe godziny, żeby pacierz zmówić pomiędzy jednym, a drugim.

Mijałem parkany i zasnute łańcuchami lub szlabanami ogrodzenia, skrywające prywatną własność chronioną przez czarno odziane, ponure zastępy bez wyobraźni, lecz z mięśni górą tak wielką, że bawołom należną, a nie ludziom. Mijałem samochodowe więzienia, w których stały auta czyste i brudne, pachnące nowobogackim blichtrem i wysłużone bardziej, niż wózek zbieracza odpadów, gdzie rdzewiały w milczeniu, a spod kół wyglądała na świat pierwsza kępa traw – zwiastun jutrzejszej dżungli. Biegłem na wskroś budów, gdzie osiedlić się mieli kolejni tubylcy, albo pracować w pocie czoła na codzienność i małe marzenia weekendowe, bo przecież ich jeszcze nikt nie odwołał.

W głowie mi się już trochę kręciło, a szpaki patrzyły na mnie podejrzliwie – może myślały, że biegnę po pierwsze czereśnie? Nie wiem, nie rozmawiałem z nimi wcale, tylko dłonie złożone w kuleczkę uniosłem nieco, żeby przeprosić, że czasu dla nich dziś nie mam i biegłem dalej. Kląłem żarliwie na światła nieprzychylne, na tłok, na wąskie chodniki, na nierówności starzejące się tu z braku zauważenia. Mijałem liszaje elewacji odartych z piękna i bezwstydnie nagich, ukazujących wojenne rany w liszajach karabinowych serii i bliznach byle jak połatanych pajęczą nicią i zeszłorocznym listkiem przesłonięte wstydliwie. Brudne okna puszczały mi filuterne zajączki, czasem ironicznie złośliwe, czasem ciekawskie, bo po sąsiedzku, to i nadmiarem ciekawości można zostać poczęstowanym, jak niedojedzonym ciastem drożdżowym, które starzało się na kredensie, aż ładnym pretekstem się stało na wspólną herbatkę.

Pot spływał z twarzy omijając uszy i bezwstydnie przemieszczał się pod koszulą, za nic mając moje fukanie i protesty. Łokciem szturchnięcia też nie skutkowały. Objął mnie całego, jakbym jemu był przypisany, a ja biegłem wciąż, bo już nogi rozpoznawały zasadzki czające się na chodnikach, a nieznajomi wiedzieli o mnie więcej, niż zwykłem opowiadać. Brama zaskrzypiała, jak skrzypi zawsze, ilekroć niecierpliwość pcha się zbyt energetycznie w jej czeluści. Kurz na mozaice wiekowej zatańczył twista nie nadążając za moimi stopami i zaległ znów czekając lepszych czasów, a drewniane schody uginały się wystukując mój pośpiech.

Drzwi otwierałem nosem chyba, albo łokciem – nie pamiętam z emocji, bo mnie gnało tak bardzo, że kto zwracałby uwagę na klucze w zębach, czy temu podobne wygibusy – byłem! Dotarłem i jestem, a w dłoniach w kuleczkę złożonych przyniosłem do domu uśmiech radosny. Wiodłem po ścianach dumnym wzrokiem, fantazjowałem, jak jasno się zrobi, kiedy tylko uchylę dłonie, kiedy zawieszę go na miejscu honorowym, w centrum zauważenia, żeby radość dawał i brał, żeby stał się zimowym słońcem dla kwiatów mieszkających na parapetach, a kotom pieszczotą, gdy śpiąca dłoń nie będzie im wystarczającą.

Powoli otwierałem dłonie. Rozwierałem, żeby nie spłoszyć uśmiechu. Żeby mi na podłogę nie upadł i nie potłukł się na śmierć, jak chińska porcelana. Otwierałem dłonie szukając świergotu i radości, a tam mieszkała cisza grobowa. Niepokój i niecierpliwość rozwarły mi dłonie. Leżał tam. Na plamie potu, na brudnej, mokrej pościeli leżał tam i martwy był zupełnie. Nie zimny, lecz martwy. Gasłem, jak on zgasł i smętnym wzrokiem zerkałem we własne dłonie patrząc jak gaśnie we mnie nadzieja. Nie jestem lekarzem i nie potrafię go reanimować. Ani cudotwórcą, abym go ożywił. Mogę tylko pamiętać….

Tylko? Przecież… Mogę go odnaleźć – w Mieście. On jest tubylcem – jak ja!